Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Εικόνες κρατών σε ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον: Δυνατότητες και προοπτικές για την Ελλάδα» το οποίο διοργάνωσε στις 4 και 5 Φεβρουαρίου στην Αθήνα το Greek Politics Specialist Group (GPSG), υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών. Το συνέδριο ασχολήθηκε με τη διαδικασία κατασκευής της εικόνας των κρατών γενικότερα και της Ελλάδας ειδικότερα, τους παράγοντες που επιδρούν στη εικόνα αυτή, καθώς και τις δυνατότητες αποτελεσματικής διαχείρισης που υπάρχουν.
Στην έναρξη του συνεδρίου απηύθυνε χαιρετισμό η υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία μίλησε για τις μεγάλες αλλαγές των τελευταίων ετών στο χώρο της επικοινωνίας με την έλευση της ατομικής επικοινωνίας, που κατέστη δυνατή με το Διαδίκτυο και τη χρήση των προηγμένων ηλεκτρονικών συσκευών επισημαίνοντας ότι «Η εικόνα μιας χώρας είναι αποτέλεσμα της γεωγραφικής της θέσης, της ιστορίας της, του πολιτισμού της, των διασήμων προσωπικοτήτων της, αλλά κυρίως βεβαίως των επίσημων θέσεων και απόψεων που συστηματικά εκφράζει και υποστηρίζει στις σχέσεις με τα άλλα κράτη και τους λοιπούς φορείς». Στη συνέχεια της ομιλίας της η Ντόρα Μπακογιάννη απέρριψε τις θεωρίες συνωμοσίας, σύμφωνα με τις οποίες κάποιοι κύκλοι επιθυμούν να βλάψουν την εικόνα μιας χώρας, τονίζοντας ότι δεν υπάρχουν δημοσιογράφοι που ξυπνούν και κοιμούνται προσπαθώντας να κάνουν ζημιά στη χώρα μας.
Μιλώντας για την εικόνα της Ελλάδος στο εξωτερικό, η Ντόρα Μπακογιάννη αναφέρθηκε στις καλές, αλλά και στις κακές στιγμές της. Στις πρώτες ανήκει σίγουρα η περίοδος των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας και στις δεύτερες ανήκουν τα γεγονότα του περασμένου Δεκεμβρίου, που προκάλεσαν μεγάλη ζημιά στη διεθνή εικόνα της χώρας. «Είχα πει και στην Βουλή των Ελλήνων ότι αυτοί που ανέβασαν το πανό στην Ακρόπολη θα έπρεπε να σκεφτούν το μέγεθος της ζημιάς που προκαλούν στη χώρα. Όσο και να επενδύσει κανείς, όσο και να αγωνιστεί για την δημόσια εικόνα της χώρας, ένα τέτοιο πανό μπορεί να σου καταστρέψει ολόκληρη την προσπάθεια».
Καταλήγοντας, η υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι η εικόνα των κρατών δεν έχει στιγμιαίο αποτέλεσμα. «Δεν είναι μέγεθος μετρήσιμο που μπορεί να αλλάξει εύκολα από τη μία μέρα στην άλλη. Η εικόνα ενός κράτους, τελικά, έχει και διάρκεια και συνέχεια. Τα κράτη συγκεντρώνουν ένα άθροισμα συγκεκριμένων ιδιοτήτων, πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων που όταν παγιωθούν στην συλλογική μνήμη, δύσκολα αλλάζουν».
Τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου ο υφυπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Γκιουλέκας , χαιρετίζοντας το πάνελ της θεσμικής παρέμβασης, στην πρώτη του δημόσια τοποθέτηση μετά την ανάληψη των νέων του καθηκόντων, τόνισε το ρόλο της Ελλάδας ως παράγοντα σταθερότητας στα Βαλκάνια και σημείωσε ότι μέσα από τις επιτυχείς προεδρίες στο ΣΑ του ΟΗΕ και πλέον και στον ΟΑΣΕ, η Ελλάδα ενισχύει την εικόνα της ως χώρα σύγχρονη, ασφαλής και σταθερή.
Στο πλαίσιο των εργασιών του συνεδρίου μίλησε και ο εκπρόσωπος Τύπου του Υπουργείου Εξωτερικών κ. Γιώργος Κουμουτσάκος, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε ότι στο σύγχρονο, διεθνές, περιβάλλον η δημόσια διπλωματία δηλαδή η δημόσια προβολή, υποστήριξη και προώθηση των θέσεων απόψεων και συμφερόντων της εξωτερικής πολιτικής έχει γίνει αναγκαίο και αναπόσπαστο στοιχείο της διπλωματικής δράσης. Σε αυτή τη λογική πρέπει να ανταποκριθεί το υπουργείο Eξωτερικών ως θεσμός αλλά και το κάθε ένα από τα στελέχη του τονίζοντας όμως ότι οι θεσμικές αλλαγές από μόνες τους δεν αρκούν, αυτό που χρειάζεται είναι αλλαγή νοοτροπίας.
Οι δύο κεντρικοί ομιλητές του συνεδρίου ήταν οι:
- Dr Philip M. Taylor, Καθηγητής Διεθνούς Επικοινωνίας στο Τμήμα Επικοινωνιακών Σπουδών στο Πανεπιστημίου του Leeds: «Το επικοινωνιακό έλλειμμα οφείλεται πρωτίστως σε έλλειμμα στρατηγικού σχεδιασμού». Αναφέρθηκε επίσης σε μια σειρά από θέματα που αφορούν τη στρατηγική επικοινωνία, όπως η προπαγάνδα, η επιρροή των ΜΜΕ και της κοινής γνώμης στη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής, ο ρόλος της πληροφόρησης στις σύγχρονες πολεμικές συγκρούσεις και στο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας.
- Dr Keith Dinnie, Associate Professor of Business, στο Πανεπιστήμιο Temple της Ιαπωνίας: «Αν δεν διαχειριστείς ο ίδιος την εικόνα σου, θα τη διαχειριστεί άλλος για σένα. Αλλά η επικοινωνία είναι μόνο ένας από τους πυλώνες του nation branding. Είναι πολύ σημαντικός παράγοντας αλλά υπάρχουν κι άλλοι, όπως η πολιτιστική διπλωματία και ο συντονισμός σε στρατηγικό επίπεδο».
Μίλησαν επίσης διεθνούς φήμης επιστήμονες από τη Μ. Βρετανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Ελβετία, την Τουρκία και την Ελλάδα, καθώς και εκπρόσωποι διεθνών ερευνητικών οργανισμών όπως η Media Tenor. Χαρακτηριστικά αναφέρεται επίσης η ομιλία του Thomas Miller, Press Counselor of Public Affairs της Αμερικανικής Πρεσβείας, ο οποίος ερευνώντας τον όρο της δημόσιας διπλωματίας υπογράμμισε ότι η νεολαία, τα ΜΜΕ και η παιδεία είναι οι τομείς στους οποίας η χώρα του επένδυσε για τη δημόσια εικόνα της.
Σημαντική επίσης ήταν και η τοποθέτηση του Vasily Gavrilov, Press Attaché της Ρωσικής Πρεσβείας, ο οποίος υποστήριξε ότι η χώρα του έχει κάνει σημαντική πρόοδο στην ενσωμάτωσή της στη διεθνή κοινότητα μέσα από πολιτιστικές, οικονομικές και πολιτικές πρωτοβουλίες.
Πολλές από τις έρευνες που παρουσιάστηκαν, έγιναν ειδικά για το συνέδριο, το οποίο είναι το πρώτο επιστημονικό συνέδριο παγκοσμίως που εστιάζει στην εικόνα των κρατών και τη διαχείρισή της.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου εξετάστηκαν:
- το Διαδίκτυο ως εργαλείο δημόσιας διπλωματίας και εξωτερικής πολιτικής
- η εικόνα των κρατών που προβάλλεται στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων και στις εφημερίδες
- η «ήπια ισχύς» (soft power) ως μέρος της υψηλής στρατηγικής ενός κράτους
- ο ρόλος της στρατηγικής επικοινωνίας στην διαχείριση της εικόνας μιας χώρας, με έμφαση προσεγγίσεις όπως οι διεθνείς δημόσιες σχέσεις, η δημόσια διπλωματία, η πολιτιστική διπλωματία, και το nation branding
- οι θεσμικές διαστάσεις της διαμόρφωσης πολιτικών που αφορούν την εικόνα μίας χώρας.
Το συνέδριο παρακολούθησαν ακαδημαϊκοί, διπλωμάτες, επικοινωνιολόγοι, ερευνητές, φοιτητές και bloggers από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ αναπτύχθηκε περαιτέρω προβληματισμός μέσα από τις ερωτο-απαντήσεις που ακολούθησαν τα πάνελς.
Το Greek Politics Specialist Group (GPSG) είναι τομέας της Βρετανικής Εταιρίας Πολιτικών Επιστημών (Political Studies Association). Ιδρύθηκε το 2004, είναι εγγεγραμμένο μη κερδοσκοπικό ίδρυμα και αποτελεί σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα διεθνή δίκτυα ερευνητών της ελληνικής πολιτικής και διακυβέρνησης. Βασικοί σκοποί του GPSG είναι η υποστήριξη της έρευνας για ελληνικά πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα, η διοργάνωση επιμορφωτικών και επιστημονικών εκδηλώσεων, ημερίδων και συνεδρίων και η δημιουργία ενός καναλιού επικοινωνίας μεταξύ ακαδημαϊκών, θεσμικών φορέων και Τύπου.