Για τον ρόλο του ΟΤΕ στην οικονομία της Ελλάδας, τις επενδύσεις των τελευταίων ετών, τις έντονες εξελίξεις στις τηλεπικοινωνίες, τις προκλήσεις της αγοράς και τα νέα σχέδια του ομίλου μίλησε ο Παναγής Βουρλούμης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΤΕ, στο συνέδριο Infocom World 2009 που έγινε χθες στο Divani Caravel. Στο στόχαστρό του μπήκε και το κράτος που “ενώ τα τελευταία 15 χρόνια πουλά σε φέτες τον ΟΤΕ συνέχισε να θέλει να φέρεται σαν ιδιοκτήτης”, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στην ομιλία του.
Η ομιλία του Παναγή Βουρλούμη στο Infocom World 2009
“Ευχαριστώ τους διοργανωτές του συνεδρίου για την ευκαιρία που μου δίνουν να μιλήσω για τον ΟΤΕ και το μέλλον των τηλεπικοινωνιών στη χώρα μας. Σε μεγάλο βαθμό τα δύο ταυτίζονται. Ο ρόλος του ΟΤΕ στην οικονομία μας είναι σημαντικός. Τα έσοδα του Ομίλου αντιστοιχούν στο 2,6% του ΑΕΠ, όταν ο κλάδος της γεωργίας με δάση και κτηνοτροφία είναι το 3,3%. Το 2008 συνείσφερε στα κρατικά έσοδα, σε άμεσους φόρους και μερίσματα περίπου €400 εκατομμύρια. Παραμένει η μεγαλύτερη μη τραπεζική επιχείρηση της ΝΑ Ευρώπης σε κύκλο εργασιών και είναι ο μόνος που μπορεί να αναλάβει, χρηματοδοτήσει και εκτελέσει μεγάλα και σύνθετα έργα στον κλάδο μας.
Την πενταετία 2005 έως 2009 έχει επενδύσει μόνο στην σταθερή τηλεφωνία στην Ελλάδα, €1,3 δις. Όλες μαζί οι επενδύσεις του Ομίλου, σε όλες τις χώρες, σε σταθερή και κινητή, είναι περίπου €1 δις το χρόνο. Απασχολεί περίπου 33.000 εργαζόμενους από τους οποίους σχεδόν 20.000 στην Ελλάδα, με μεγάλο ποσοστό καλά εκπαιδευμένων και αμειβόμενων επιστημόνων και τεχνικών. Έχει παράδοση στην κοινωνική προσφορά και είναι παρών όποτε υπάρχει εθνική ανάγκη.
Τα είπα όλα αυτά όχι για να πλέξω το εγκώμιο του ΟΤΕ. Γνωρίζω, όπως όλοι, ότι έχει σοβαρές αδυναμίες, κατάλοιπα της μονοπωλιακής του θέσης και ότι το μέγεθος αυτό καθ΄αυτό δεν είναι αρκετό. Ήθελα όμως να υπογραμμίσω την σημασία του στην μικρή μας οικονομία. Η σημασία αυτή πρέπει να έχει την ανάλογη ανταπόκριση από την πολιτεία, κάτι που δυστυχώς δεν γίνεται πάντα.
Τα πέντε χρόνια που θητεύω στον ΟΤΕ συνέπεσαν με την πιο έντονη περίοδο εξελίξεων στις ελληνικές τηλεπικοινωνίες. Η απελευθέρωση της αγοράς που μας επιβλήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2001 άρχισε να γίνεται αισθητή το 2004, φέρνοντας στον κλάδο σκληρό ανταγωνισμό. Παράλληλα, η κινητή τηλεφωνία, άλλαξε τελείως την σχέση του ανθρώπου με το τηλέφωνό του. Τέλος, από το 2006 συνεχίζεται η ραγδαία διάδοση του internet στο οποίο θα επανέλθω.
Όπως γίνεται συνήθως, οι εξελίξεις και αλλαγές δεν προχωρούν όλες με την ίδια ταχύτητα. Ενώ η τεχνολογία τρέχει και η απελευθέρωση έχει φέρει σκληρό ανταγωνισμό, αλλού οι προσαρμογές στην νέα πραγματικότητα αργούν.
Το κράτος, ενώ τα τελευταία 15 χρόνια πουλά σε φέτες τον ΟΤΕ συνέχισε να θέλει να φέρεται σαν ιδιοκτήτης. Αφεντικό που νοιάζεται όμως πιο πολύ για άσκηση μικροπολιτικής και σχεδόν καθόλου για την υγεία της επιχείρησης, στην οποία είναι ακόμη σημαντικός μέτοχος.
Η ρύθμιση, ως πρόσφατα ελπίζω, είχε μεταβάλει τον ΟΤΕ σε πειραματόζωο των Βρυξελλών. Με την μέθοδο της τρομοκρατίας δια προστίμων δοκίμασε να κάνει στην Ελλάδα σε ελάχιστο χρόνο αυτό που πήρε δεκαετίες να γίνει στην Ευρώπη. Τραυμάτισε τον ΟΤΕ, στρέβλωσε την αγορά και την γέμισε με τα κουφάρια παρόχων.
Η συνδικαλιστική ηγεσία διάλεξε την άρνηση και στείρα αντιπαλότητα, κολλημένη στο παρελθόν.
Κράτος – Ρύθμιση και Συνδικαλισμός, ενώ θα μπορούσαν να πάρουν μέρος και μερίδιο σε μια μεγάλη και επιτυχή προσπάθεια, αποδείχτηκαν βαρίδια, τουλάχιστον ως τώρα.
Παρ΄όλες τις αντιξοότητες, ο ΟΤΕ μπόρεσε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της αγοράς και να καλύψει σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες της χώρας σε σύγχρονες τηλεπικοινωνίες. Το ίδιο και στα άλλα κράτη που έχει παρουσία. Ο χρόνος της ομιλίας μου δεν μου επιτρέπει να απαριθμήσω τα έργα που έγιναν από όλες τις εταιρίες του Ομίλου. Θα σταθώ μόνο στην εγκατάσταση του δικτύου ADSL που ανέρχεται ως τώρα σε 1485 σημεία παρουσίας καλύπτοντας το 94% της χώρας. Και εκεί που δεν μπορεί να πάει, υπάρχει το δορυφορικό internet που πηγαίνει σε απομακρυσμένα σημεία. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας «η απόσταση που χωρίζει την Ελλάδα από την Ε.Ε. βαίνει μειούμενη με ορατή πλέον τη σύγκλιση με τα μέσα επίπεδα με την Ε.Ε. – 27 προς τα τέλη του 2010».
Όλα αυτά ενώ συγχρόνως οι τιμές που πληρώνει ο καταναλωτής συνεχίζουν να πέφτουν και είναι τώρα από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη.
Σήμερα η Ελλάδα δεν είναι πια ουραγός της Ευρώπης στην ευρυζωνικότητα. Δεν μου αρέσουν οι συγκρίσεις με άλλες χώρες γιατί προδίδουν τα εθνικά μας κόμπλεξ, αλλά αυτοί που μας μετράνε έτσι ας γνωρίζουν ότι έχουμε ξεπεράσει την Πορτογαλία και πλησιάζουμε την Ιταλία και σε διάδοση και σε ποιότητα. Αυτά είναι έργο του ΟΤΕ και των ανθρώπων του και επένδυση στο μέλλον της χώρας.
Τα επόμενα βήματα είναι τα δίκτυα νέας γενιάς, NGN που βασίζονται και στην οπτική ίνα. Τονίζω το «και», γιατί αναπτύσσονται και άλλοι τρόποι, κυρίως ασύρματης πρόσβασης προς τον καταναλωτή. Τα NGN πολλαπλασιάζουν τις δυνατότητες μετάδοσης δεδομένων και φέρνουν επαναστατικές αλλαγές στον τρόπο που ζούμε, μαθαίνουμε, δουλεύουμε, διασκεδάζουμε.
Ήδη ο ΟΤΕ έχει επενδύσει σε δίκτυα οπτικής ίνας κορμού σε περισσότερα από 24.000 χιλιόμετρα και συνεχίζει φτιάχνοντας τις λεωφόρους που θα διακλαδωθούν προς τις γειτονιές, τα σπίτια και τις επιχειρήσεις. Είναι μεγάλο στοίχημα για τη χώρα μας και για να γίνει σωστά πρέπει να αναπτυχθεί πνεύμα συνεργασίας ανάμεσα στην τηλεπικοινωνιακή βιομηχανία, την Κυβέρνηση και τις Ρυθμιστικές Αρχές.
Δυστυχώς, μπήκε κι εδώ στη μέση, η αρρώστια της εποχής μας, ο λαϊκισμός.
Ανακοινώθηκαν ήδη πριν δύο χρόνια σχέδια μεγαλεπήβολα και συναρπαστικά που θα οδηγήσουν την Ελλάδα στην πρώτη παγκόσμια θέση και διάφορα τέτοια. Σχέδια και υποσχέσεις που μένουν στα χαρτιά αφού εξασφαλίσουν μερικές ώρες στα κανάλια. Σχέδια χωρίς οικονομική και αναπτυξιακή λογική, δίχως ανάλογες επιτυχίες σε άλλα μέρη του κόσμου.
Είναι μόνο μια κρίση λαϊκισμού ή κρύβονται και συμφέροντα; Η καμπάνια απαξίωσης του έργου του ΟΤΕ και η προώθηση εναλλακτικών ημικρατικών δικτύων -στα χαρτιά πάντα- γεννά απορίες.
Το ενδεχόμενο δημιουργίας δικτύων με χρήματα του φορολογούμενου και αποκλεισμό του ΟΤΕ, όπως είχε ανακοινωθεί, όσο θεωρητικό και αν φαντάζει, καθυστέρησε ως τώρα για δύο χρόνια τις επενδύσεις του ΟΤΕ σε οπτική ίνα. Τέτοιες επενδύσεις είναι για τον επενδυτή μακροχρόνιες δεσμεύσεις, έχουν υψηλές λειτουργικές δαπάνες και απαιτούν σημαντικά κεφάλαια. Η εμπειρία από άλλες χώρες είναι ότι για αρκετά χρόνια επενδύσεις σε δίκτυα νέες γενιάς έχουν αρνητικό αποτέλεσμα. Για να τολμήσει, πρέπει ο επενδυτής να εξασφαλίσει σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο και αξιόπιστη εθνική στρατηγική στις τηλεπικοινωνίες. Μόνο μ’ αυτές τις προϋποθέσεις μπορεί ο ιδιωτικός τομέας να αναλάβει τους επιχειρηματικούς κινδύνους.
Ο ΟΤΕ είναι διατεθειμένος και έτοιμος να μπει μπροστά και να αναλάβει την ανάπτυξη δικτύων νέας γενιάς με τρόπο που να ταιριάζει στις πραγματικές ανάγκες της χώρας μας και με σεβασμό στην αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού. Είναι μία δέσμευση, εφόσον υπάρξει και από την μεριά της πολιτείας και ρυθμιστικών αρχών η ανάλογη δέσμευση ότι θα επικρατήσουν οι συνθήκες που ανέφερα παραπάνω, σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο και συνεπής στρατηγική βασισμένη σε ρεαλιστικά δεδομένα.
Κύριοι Σύνεδροι,
Σε όλα τα κράτη η πρόοδος της οικονομίας εξαρτάται από την καλή κατάσταση και ανταγωνιστικότητα ενός σχετικά περιορισμένου αριθμού μεγάλων επιχειρήσεων. Όσο μικρότερη η χώρα, τόσο λιγότεροι, αλλά και πιο πολύτιμοι, είναι οι αποφασιστικοί συντελεστές της ανάπτυξης. Στην Ελλάδα οι μηχανές της οικονομίας είναι λίγες, ΔΕΗ, ΟΤΕ και μερικές άλλες. Επενδύουν, εκπαιδεύουν, αποθηκεύουν γνώση και εμπειρία. Χρειάστηκαν γενιές για να φτάσουν εκεί που είναι, αλλά μπορούν να χαλάσουν εύκολα, όπως έγινε με την Ολυμπιακή, τον ΟΣΕ και αλλού. Η αναπτυξιακή στρατηγική στις τηλεπικοινωνίες πρέπει να κρατηθεί μακριά από την πολιτικοποίηση και τον λαϊκισμό”.