Μπορεί να μην είναι τόσο αφελείς όσο τα μικρά παιδιά, όμως οι έφηβοι εξακολουθούν να είναι ένας εύκολος στόχος για τους απατεώνες που δρουν στο Internet.
Σύμφωνα με τον Amer Owaida, από τη διεθνή εταιρία κυβερνοασφάλειας ESET, οι πέντε πιο συχνές ηλεκτρονικές απάτες με θύματα τους έφηβους καθώς και οι τρόποι για να προστατευτούν οι έφηβοι από αυτές, είναι οι εξής:
- Απάτες στα Social media
Τα κοινωνικά μέσα είναι η ψηφιακή παιδική χαρά για τους περισσότερους έφηβους, κατά συνέπεια οι κυβερνοεγκληματίες θα προσπαθήσουν να τους εντοπίσουν εκεί όπου περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους. Υπάρχουν διαφορετικές μορφές απάτης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μια από τις πιο συνηθισμένες είναι η δημοσίευση links που οδηγούν σε άρθρα με εντυπωσιακούς τίτλους που αφορούν διασημότητες. Ωστόσο, μόλις ο έφηβος κάνει κλικ σε ένα τέτοιο link, θα μεταφερθεί σε κάποιο επικίνδυνο site.
Εναλλακτικά, οι απατεώνες μπορεί να επικοινωνήσουν απευθείας με τα θύματά τους μέσω μηνυμάτων με δελεαστικές προσφορές συμμετοχής σε διαγωνισμούς ή κληρώσεις. Και σε αυτήν την περίπτωση σχεδόν σίγουρα το link θα οδηγήσει τον έφηβο σε έναν ψεύτικο website που είτε θα μολύνει τη συσκευή του με κακόβουλο λογισμικό είτε θα προσπαθήσει να τον παραπλανήσει και να του αποσπάσει ευαίσθητες πληροφορίες.
- Είδη πολυτελείας σε πολύ χαμηλές τιμές
Μια άλλη κοινή απάτη στο διαδίκτυο πραγματοποιείται μέσα από προσφορές για είδη πολυτελείας σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Για να κάνουν τις προσφορές τους ελκυστικές στους έφηβους, οι απατεώνες θα προσφέρουν γνωστές μάρκες και είδη που θα εντυπωσιάσουν, όπως αθλητικά παπούτσια περιορισμένης έκδοσης που είναι πολύ ακριβά, ρούχα από μάρκες που συνήθως πωλούνται σε πολύ υψηλές τιμές ή προσφορές από ψεύτικα διαδικτυακά καταστήματα Ray-Ban.
Σε μια τέτοια περίπτωση, οι κυβερνοεγκληματίες δημιουργούν ένα ψεύτικο website που υποτίθεται ότι πουλάει τέτοια προϊόντα. Ωστόσο, μόλις οι έφηβοι ολοκληρώσουν την αγορά, είτε θα παραλάβουν ένα προϊόν «μαϊμού» ή… δε θα λάβουν τίποτα. Στη χειρότερη περίπτωση, εάν μοιραστήκατε τα στοιχεία της πιστωτικής σας κάρτας, οι κυβερνοεγκληματίες θα τις χρεώσουν με μεγάλα ποσά και θα αδειάσουν τον τραπεζικό σας λογαριασμό.
- Απάτες για υποτροφίες
Καθώς πλησιάζει η μέρα της αποφοίτησης από το λύκειο, οι έφηβοι αρχίζουν να κοιτάζουν προς το επόμενο βήμα της ζωής τους, που συχνά αυτό αφορά τη φοίτηση σε κάποιο ιδιωτικό πανεπιστήμιο στο εξωτερικό. Συνήθως τα δίδακτρα είναι υψηλά και έτσι πολλοί έφηβοι αναζητούν υποτροφίες που θα καλύπτουν, τουλάχιστον μέρος από τα δίδακτρά τους. Οι απατεώνες βάζουν στο στόχαστρο μαθητές που αναζητούν οικονομική βοήθεια δημιουργώντας ψεύτικες υποτροφίες, οι οποίες έχουν διάφορες μορφές.
Για παράδειγμα, αυτά τα πλαστά προγράμματα υποτροφιών συχνά απαιτούν από αυτόν που κάνει την αίτηση να πληρώσει ένα «τέλος εγγραφής». Ωστόσο, η υποτροφία στην πραγματικότητα δεν υπάρχει και ο κυβερνοεγκληματίας θα τσεπώσει τα χρήματα. Εναλλακτικά, η απάτη μπορεί να λάβει τη μορφή μιας κλήρωσης για υποτροφίες, η οποία θα απαιτεί από τον συμμετέχοντα να πληρώσει ένα «τέλος συμμετοχής», αλλά τελικά το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο.
- Απάτες με προσφορά εργασίας
Στους νέους αρέσει να πηγαίνουν σε συναυλίες, να ταξιδεύουν, να αγοράζουν ακριβά παπούτσια και ρούχα, όμως δεν είναι εύκολο να τα καλύψουν όλα με το χαρτζιλίκι τους. Έτσι, συχνά αναζητούν αγγελίες για εργασία μερικής απασχόλησης.
Οι κυβερνοεγκληματίες το γνωρίζουν αυτό και δημιουργούν ψεύτικες θέσεις εργασίας που συνήθως ακούγονται πολύ καλές για να είναι αληθινές. Οι απατεώνες θα δημοσιεύσουν ψεύτικες προσφορές εργασίας και θα προσφέρουν συνήθως θέσεις που θα επιτρέπουν στους νέους να εργάζονται από το σπίτι και να κερδίζουν ένα καλό μισθό. Ωστόσο, ο απώτερος στόχος είναι να αποκτήσουν τα προσωπικά στοιχεία των στόχων τους που στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθούν σε διάφορες παράνομες δραστηριότητες, όπως το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών στα ονόματα των θυμάτων τους ή η χρήση της ταυτότητας τους για την πλαστογράφηση εγγράφων.
- Απάτες με δόλωμα τη σχέση (Catfishing)
Όπως με πολλά άλλα πράγματα στην ψηφιακή εποχή, ακόμη και η αναζήτηση μιας σχέσης έχει μεταφερθεί στο διαδίκτυο και έτσι οι online πλατφόρμες γνωριμιών έχουν γίνει στόχος για τους κυβερνοεγκληματίες. Αυτοί οι απατεώνες, ωστόσο, δεν καραδοκούν μόνο σε ιστοσελίδες γνωριμιών – συχνά ψάχνουν στα κοινωνικά μέσα για να εντοπίσουν τα θύματα τους και επικοινωνούν μαζί τους μέσω ιδιωτικών μηνυμάτων.
Για να προσελκύσουν το θύμα τους, οι κυβερνοεγκληματίες συχνά προσποιούνται ότι είναι κάποιο άλλο άτομο. Οι απατεώνες θα προσπαθήσουν στη συνέχεια να ξεγελάσουν το θύμα τους για να αποσπάσουν χρήματα. Δυστυχώς, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι κυβερνοεγκληματίες επιλέγουν αποτρόπαιες τακτικές, όπως χειραγώγηση των θυμάτων τους για να μοιραστούν γυμνές φωτογραφίες και, στη συνέχεια, να τους εκβιάσουν για να πληρώσουν χρήματα, απειλώντας να δημοσιεύσουν τις αποκαλυπτικές φωτογραφίες εάν δεν πληρώσουν
Πως να προστατευτείτε
Ενώ οι online απάτες με θύματα τους έφηβους έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό, υπάρχουν τρόποι για να προστατευθούν ή να τους βοηθήσετε να προστατευτούν από αυτές:
- Εάν είστε έφηβος και εντοπίσετε σε μια προσφορά εργασίας που ακούγεται δελεαστική αλλά έχετε τις αμφιβολίες σας κάντε μια γρήγορη αναζήτηση στο internet για την εταιρεία για να δείτε εάν υπάρχει κάτι ύποπτο. Επίσης, να θυμάστε ότι μόνο μετά την πρόσληψή σας θα δίνετε τα προσωπικά στοιχεία για σκοπούς μισθοδοσίας.
- Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση των υποτροφιών. Εάν ψάχνετε για υποτροφίες, κάντε μια αναζήτηση στο internet ή επικοινωνήστε και απευθείας με τα γραφεία τους προκειμένου να βεβαιωθείτε ότι ο οργανισμός που προσφέρει την υποτροφία είναι νόμιμος. Και ποτέ μην πληρώνετε χρήματα για «συμμετοχή» ή «προκαταβολή».
- Ένας από τους χρυσούς κανόνες του Διαδικτύου είναι «αν κάτι φαίνεται πολύ καλό για να είναι αληθινό, τότε μάλλον δεν είναι». Επομένως, αν εντοπίσετε ένα ζευγάρι ακριβών παπουτσιών περιορισμένης έκδοσης σε πολύ χαμηλές τιμές, τότε σίγουρα πρόκειται για απάτη. Εάν εξακολουθείτε να ενδιαφέρεστε, κάντε μια έρευνα για την εταιρία που τα πουλάει για να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει κάτι το ύποπτο.
- Εάν λάβετε ένα μήνυμα από κάποιον που δε γνωρίζετε, θα πρέπει να είστε προσεκτικοί, ειδικά εάν περιέχει μια αμφίβολη προσφορά ή ένα link. Σε κάθε περίπτωση, η καλύτερη μέθοδος είναι να αγνοήσετε το μήνυμα. Επίσης, ποτέ δεν κλικάρουμε σε link που λάβαμε από κάποιον που δεν γνωρίζουμε.
- Εάν ένας άγνωστος προσπαθεί να σας προσεγγίσει και εάν, αφού ανταλλάξετε μερικά μηνύματα, αρχίσει να λέει ότι σας έχει ερωτευτεί παράφορα, τότε αυτό θα πρέπει να σας χτυπήσει καμπανάκι κινδύνου. Ευτυχώς, εάν κάτι σας φανεί ύποπτο, υπάρχει τρόπος για να ελέγξετε εάν οι φωτογραφίες είναι αυθεντικές, καθώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το Google Images για να κάνετε αντίστροφη αναζήτηση της φωτογραφίας και να δείτε εάν η φωτογραφία ανήκει σε κάποιον άλλον.