Δεν έχουν περάσει παρά μόνο λίγα λεπτά, από την στιγμή που έκλεισα τον υπολογιστή… Και είμαι πολύ χαρούμενη. Μόλις απέκτησα τον 370ο φίλο μου στο Facebook. Σε σύγκριση με άλλους αυτό δεν είναι απολύτως κακό μα ούτε και καλό, αν σκεφτεί κανείς πως βρίσκομαι σε καλό δρόμο, για να αποκτήσω ένα σεβαστό αριθμό φίλων σε ένα περιβάλλον 60 εκατομμυρίων ανθρώπων. Το Facebook θα ήθελε να γίνουμε όλοι φίλοι μεταξύ μας. Αν είναι δυνατόν όλοι οι άνθρωποι που αναπνέουν σ αυτόν τον πλανήτη. (Ωχ, τώρα που το ξανασκέφτομαι, θέλω πολύ δρόμο και «ανθεκτικά παπούτσια» για να τα καταφέρω… Δεν πειράζει, θα προσπαθήσω).
Η σχέση μου με το Facebook, ξεκίνησε πριν από αρκετούς μήνες, συγκεκριμένα στις 20 Ιανουαρίου. Τότε ήταν που αποφάσισα να μάθω περισσότερα για την νέα αυτή ιστοσελίδα, που έχει γίνει πια τόσο απαραίτητη, στη καθημερινή μας ζωή. Από καθαρή περιέργεια λοιπόν, για το άγνωστο, άρχισα να σερφάρω στο Facebook. Έτσι κατάφερα να αναρτήσω πολύ εύκολα φωτογραφικό υλικό, να αποκτήσω καινούριους φίλους, να συναντηθώ ξανά διαδικτυακά με παλιούς συμμαθητές και να μάθω νέα τους… Να συμμετάσχω σε διάφορα τεστ και να μάθω «πόσο έξυπνη είμαι», «ποιο χρώμα μου ταιριάζει», «ποιο τραγούδι με αντιπροσωπεύει» ή «πόσο καλά γνωρίζω την ελληνική γλώσσα»…
Το Facebook, περιγράφεται ως μία υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν με τους φίλους τους, να δημιουργήσουν καινούριες σχέσεις, να συγκροτήσουν ομάδες κοινού ενδιαφέροντος. Ιδρύθηκε στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαντ στις 4 Φεβρουαρίου 2004 από τρεις φοιτητές τον Μαρκ Ζούγκεμπεργκ, τον Τζίμ Μπρέιερ, και τον Πϊτερ Θίελ. Αρχικά, το Facebook περιοριζόταν μόνο για τους φοιτητές του Χάρβαντ, αλλά επεκτάθηκε και σε άλλες σχολές στη Βοστώνη , την Ivy League και το Πανεπιστήμιο του Stanford. Αργότερα επεκτάθηκε περισσότερο για να συμπεριλάβει κάθε φοιτητή, μαθητές Γυμνασίου, και τέλος σε οποιονδήποτε ηλικίας 13 ετών και άνω από τις 26 Σεπτεμβρίου 2006.
Σήμερα, η ιστοσελίδα διαθέτει περισσότερα από 800 εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως, ενώ είναι μεταφρασμένη και διατίθεται στις εξής γλώσσες: Αραβικά, Βουλγαρικά, Καταλανικά, Κινέζικα, Κροατικά, Τσέχικα, Δανέζικα, Ολλανδικά, Αγγλικά, Φινλανδικά, Γαλλικά, Ελληνικά, Γερμανικά, Εβραϊκά, Ουγγρικά, Ιρλανδικά, Ιταλικά, Μαλαισιανά κ.α. Το Facebook έχει απαγορευθεί στη Συρία και στο Ιράν. Επίσης έχει απαγορευθεί σε πολλούς χώρους εργασίας για να αποθαρρύνουν τους εργαζόμενους από την απώλεια χρόνου με την χρήση της υπηρεσίας.
Ο μέσος χρήστης ξοδεύει 20 λεπτά την ημέρα στο Facebook. Όμως, τις τρεις πρώτες εβδομάδες διαθέτει ολόκληρες ώρες προκειμένου να αναζητήσει φίλους αλλά και να μάθει τα βασικά για την συγκεκριμένη υπηρεσία. Το Facbook είναι η μεγαλύτερη φωτογραφική βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε ποτέ. Στους υπολογιστές του είναι αποθηκευμένες 2 δισεκατομμύρια φωτογραφίες, Κάθε μέρα 14 εκατομμύρια φωτογραφίες εμπλουτίζουν το φωτογραφικό άλμπουμ της υπηρεσίας. Η συντριπτική πλειονότητα των χρηστών έχει τοποθετήσει προσωπική φωτογραφία, καθώς και φωτογραφίες από διάφορες στιγμές της ζωής τους.
Η ιστοσελίδα είναι δωρεάν για τους χρήστες. Το μόνο που χρειάζεται είναι να δημιουργήσετε μία προσωπική σελίδα, η οποία να δηλώνει το διαδικτυακό σας στίγμα. Αν θέλετε όμως να σας βρουν οι παλιοί συμμαθητές και οι φίλοι, είστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιήσετε το πραγματικό σας όνομα. Έτσι, για πρώτη φορά στη ιστορία τόσα εκατομμύρια άνθρωποι έδωσαν με προθυμία το αληθινό τους όνομα σε ένα μέσο που είναι προσβάσιμο από όλους. Για να ολοκληρωθεί η εγγραφή πρέπει να υπάρχει μία έγκυρη ηλεκτρονική διεύθυνση. Το Facebook δημιουργεί έσοδα από τις διαφημίσεις.
Οι μεγαλύτερες εταιρείες μετρήσεων συνεργάζονται με το Facebook, όπως βέβαια και οι ισχυρότερες πολυεθνικές αφού διαπιστώνουν ότι μπορούν να κατευθύνουν την διαφημιστική τους καμπάνια στο πλέον εξειδικευμένο κοινό που δημιουργήθηκε ποτέ. Ήδη οι μεγαλύτερες εμπορικές επωνυμίες του πλανήτη έχουν υπερήφανα ανακοινώσει την συνεργασία τους με την υπηρεσία. Βέβαια, ο καθένας μπορεί να δοκιμάσει να διαφημιστεί μέσω αυτής της υπηρεσίας, σε κοινό της επιλογής σας με προσιτό κόστος.
Για τις νεαρές ηλικιακά ομάδες κυρίως, η εγγραφή στο Facebook είναι τόσο απαραίτητη όσο η κατοχή κινητού τηλεφώνου. Αφού είναι όλοι εκεί! Πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε αμερικάνικο Πανεπιστήμιο έδειξε πως το Facebook είναι το δεύτερο πιο σημαντικό πράγμα στο κόσμο. Κάθε μέρα 200000 άνθρωποι δημιουργούν σελίδα στη υπηρεσία. Κάθε χρήστης «ανεβάζει» κατά μέσο όρο 44 φωτογραφίες συνδεδεμένες με το προφίλ του. Το Facebook είναι ο έκτος δημοφιλέστερος δικτυακός τόπος στο internet.
Οι άνθρωποι λένε τα πάντα στο Facebook και τα υπογράφουν με το πραγματικό τους όνομα, την ηλεκτρονική τους διεύθυνση και την φωτογραφία τους. Στο Facebook, οι χρήστες κάνουν μία καθημερινή online ψυχανάλυση καταθέτοντας τις προτιμήσεις τους ακόμα και για τα πλέον προσωπικά θέματα. Και το Facebook διαθέτει τεράστια μνήμη και όλη την καλή διάθεση για να συνεργαστεί με τις αρμόδιες υπηρεσίες, αν του ζητηθεί. Τι θέλω να πω; Αυτό που λέει και η άδεια χρήσης της υπηρεσίας, εκείνο το μεγάλο κείμενο,με το οποίο πάντα δηλώνουμε πως συμφωνούμε με όσα γράφει, (αν και, ίσως τις περισσότερες φορές, δεν του δίνουμε ιδιαίτερη σημασία).
Το κείμενο αυτό, το παραθέτω μεταφρασμένο: «Όταν χρησιμοποιείτε το Facebook ίσως δημιουργήσετε το προσωπικό σας προφίλ, σχέσεις, ανταλλάξετε μηνύματα και κάνετε χρήση των εφαρμογών του διοχετεύοντας προσωπικές πληροφορίες σε διάφορα κανάλια. Εμείς συλλέγουμε αυτές τις πληροφορίες για να σας προσφέρουμε εξατομικευμένες εφαρμογές». Τι σημαίνει αυτό; Πολύ απλά, πως επεξεργάζονται τα προσωπικά μας στοιχεία. Θα μπορούσαμε να πούμε πως το Facebook είναι ένα παγκόσμιο «φακέλωμα» προς χάρη των μεγάλων πολυεθνικών και των διαφημιστών που αποθεώνουν τα εξειδικευμένα δημογραφικά στοιχεία.
Ακόμα, μέχρι πριν από λίγες ημέρες , το Facebook ενημερώνει τους χρήστες του πως εάν τροποποιηθούν οι προσωπικές πληροφορίες, ή αν κάποιος διαγράφει από την ιστοσελίδα, το Facebook κρατάει αντίγραφο των προηγούμενων πληροφοριών για ένα εύλογο χρονικά διάστημα. Αυτό πρόσφατα άλλαξε, καθώς υπήρχαν διαμαρτυρίες από χιλιάδες χρήστες. Έτσι τώρα, όταν κάποιος χρήστης αποφασίσει να «κόψει» τον λογαριασμό του στο Facebook , όλα τα προσωπικά του δεδομένα διαγράφονται αυτόματα.
Η αποθήκευση και η διατήρηση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών του Facebook είναι η άσχημη, η «σκοτεινή» πλευρά της συγκεκριμένης ιστοσελίδας. Ωστόσο, δεν μπορούμε να την χαρακτηρίσουμε ως κρυφή «παγίδα», καθώς το ίδιο το Facebook δεν κρύβει πως «δωρεάν τυράκι σερβίρεται μόνο σε ποντικοπαγίδες». Τι εννοώ; Πώς το ίδιο το Facebook μας πληροφορεί ότι πρέπει να προσέξουμε όταν βρισκόμαστε μέσα σε αυτή την ιστοσελίδα. Σε κάθε ηλεκτρονική εφαρμογή (διάφορα τεστ προσωπικότητας, εικονικά δώρα κλπ), πριν τη χρησιμοποιήσει ο χρήστης αναφέρεται το εξής κείμενο: «Επιτρέποντας στην εφαρμογή να έχει πρόσβαση θα μπορεί να συλλέξει τις πληροφορίες του προφίλ σας, φωτογραφίες, πληροφορίες φίλων και άλλο περιεχόμενο που χρειάζεται για να δουλέψει». Συνεπώς, ο κάθε χρήστης μπορεί και επιλέγει αν θα επιτρέψει στη εφαρμογή να έχει πρόσβαση στα προσωπικά του δεδομένα ή όχι.
Με άλλα λόγια, το Facebook έχει τους ίδιους κινδύνους με οποιαδήποτε άλλη ιστοσελίδα. Αλλά το γεγονός αυτό, δεν θα πρέπει να μας αποτρέπει να μας αποτρέπει να ασχοληθούμε με το διαδίκτυο γενικά, αλλά και με το Facebook. Ας μη βλέπουμε μόνο την αρνητική πλευρά αλλά και την θετική. Τα προτερήματα αυτής της ιστοσελίδας μπορούν και να «επισκιάσουν» τα μικρά ελαττώματα. Αξίζει να γνωρίσουμε ό,τι καινούριο μας προσφέρει η τεχνολογία και να το ενσωματώσουμε στην καθημερινή μας ζωή. Απλά θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, όπως άλλωστε κάνουμε και σε κάθε καινούριο εγχείρημα μας.
Εκτός από το Facebook υπάρχουν και άλλες παρόμοιες διαδικτυακές ιστοσελίδες, όπως είναι για παράδειγμα το MySpace, το Twitter, το Hi5 κ.α. Όμως υπάρχουν αρκετές διαφορές μεταξύ τους. Μία σημαντική διαφορά μεταξύ του MySpace και του Facebook είναι το επίπεδο προσαρμογής. Το MySpace επιτρέπει τους χρήστες να διακοσμούν το προφίλ τους με την χρήση HTML και CSS, ενώ το Facebook επιτρέπει μόνο απλό κείμενο. Επίσης, το Facebook επιτρέπει στο χρήστη να «ανεβάσει» απεριόριστο αριθμό φωτογραφιών, σε σύγκριση με άλλες υπηρεσίες, στις οποίες εφαρμόζονται κάποια όρια για τον αριθμό των φωτογραφιών.